ក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបាននិយាយនៅថ្ងៃអង្គារទី ៨ខែសីហាថា ពួកគេបានប្រមូលភស្តុតាងដ៏រឹងមាំនៃឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា រួមទាំងការប្រហារជីវិតដ៏ធំ និងអំពើហិង្សាផ្លូវភេទហើយកំពុងកសាងសំណុំរឿងដើម្បីជួយនាំជនល្មើសមកកាត់ទោស។យន្តការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់មីយ៉ាន់ម៉ា (IIMM) បាននិយាយថាខ្លួនមានភ័ស្តុតាងដែលថាយោធា និងកងជីវពលដែលមានសម្ព័ន្ធភាពរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា កំពុងប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមកាន់តែញឹកញាប់ និងសាហាវ។
វាក៏បានចង្អុលបង្ហាញថាក្នុងចំណោមរឿងផ្សេងទៀត ចំពោះការទម្លាក់គ្រាប់បែកពីលើអាកាសដោយមិនរើសអើង ការដុតភូមិ និងការសម្លាប់ជនស៊ីវិល និងអ្នកប្រយុទ្ធដែលត្រូវបានឃុំខ្លួន ក៏ដូចជាការធ្វើទារុណកម្ម និងអំពើហិង្សាផ្លូវភេទដ៏គួរឱ្យរន្ធត់។
ក្រុមស៊ើបអង្កេតបានព្រមាននៅក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់ខ្លួនថាចំនួនឧប្បត្តិហេតុដែលបង្ហាញពីសញ្ញានៃឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិធ្ងន់ធ្ងរបានកើនឡើងចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារ។
លោក Nicholas Koumjian ប្រធានយន្តការបាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថារាល់ការបាត់បង់អាយុជីវិតក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា គឺជាសោកនាដកម្ម ប៉ុន្តែការបំផ្លិចបំផ្លាញដែលបង្កឡើងដល់សហគមន៍ទាំងមូលតាមរយៈការទម្លាក់គ្រាប់បែកពីលើអាកាសនិងការដុតបំផ្លាញភូមិគឺពិតជាគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល។ភស្តុតាងរបស់យើងចង្អុលបង្ហាញពីការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៃឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាមនិងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិនៅក្នុងប្រទេស ជាមួយនឹងការវាយប្រហារយ៉ាងទូលំទូលាយ និងជាប្រព័ន្ធប្រឆាំងនឹងជនស៊ីវិលហើយយើងកំពុងកសាងសំណុំរឿងដែលអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយតុលាការដើម្បីឃុំខ្លួនជនល្មើសម្នាក់ៗឱ្យទទួលខុសត្រូវ។
ប្រធានអាស៊ាន៖ដំណោះស្រាយមីយ៉ាន់ម៉ាត្រូវការឆន្ទៈនយោបាយ
ក្នុងឱកាសប្រារព្ធខួបលើកទី ៥៦ នៃការបង្កើតសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន)ប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ីលោកចូកូ វីដូដូ(Joko Widodo )មានប្រសាសន៍ថា ដំណោះស្រាយចំពោះវិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលបានអូសបន្លាយដល់ឆ្នាំទី 3 គឺ ត្រូវការ ឆន្ទៈនយោបាយ ពីគ្រប់ភាគីនៃជម្លោះខណៈដែលប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលបែកបាក់គ្នាបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងការទូត។
ប្រទេសនេះត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញដោយអំពើហិង្សាក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំ ចាប់តាំងពីមេដឹកនាំស៊ីវិលលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ត្រូវបានទម្លាក់ចេញពីអំណាចនៅក្នុងរដ្ឋប្រហារ និងទទួលរងនូវបទចោទប្រកានឧក្រិដ្ឋកម្មចំនួន១៩ ករណី ប់ចាប់ពីអំពើពុករលួយ រហូតដល់ការបំពានច្បាប់កូវីដ-១៩។
លោកថ្លែងថា យើងដឹងថាស្ថានភាពនៅមីយ៉ាន់ម៉ានៅតែពោរពេញទៅដោយបញ្ហាប្រឈម។ យើងត្រូវតែដឹងថា ស្ថានភាពនេះអាចដោះស្រាយបានលុះត្រាតែមានឆន្ទៈនយោបាយពីគ្រប់ភាគី ។មេដឹកនាំឥណ្ឌូណេស៊ីបានប្រាប់ឥស្សរជនបរទេសថា ប្លុកដែលមានសមាជិកទាំង ១០ ដែលរួមមានមីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវតែបន្តធ្វើការជាមួយគ្នាដើម្បីស្វែងរកការទម្លាយនៃវិបត្តិនេះ។អាស៊ានជាកប៉ាល់ធំមួយត្រូវតែដើរទៅមុខ។ កប៉ាល់ដ៏ធំនេះត្រូវតែបន្តបើកទូក។កប៉ាល់ដ៏ធំនេះមិនអាចលិចបានទេព្រោះនេះជាទំនួលខុសត្រូវរបស់យើងចំពោះមនុស្សរាប់រយលាននាក់នៅខាងក្នុង។
លោក វីដូដូ បានបញ្ជាក់ថាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប្លុកដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនឹងបន្តតាមបន្ទាត់នៃកិច្ចព្រមព្រៀងប្រាំចំណុចដែលបានព្រមព្រៀងជាមួយរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាកាលពីពីរឆ្នាំមុនប៉ុន្តែរបបយោធាភាគច្រើនមិនអើពើនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងនោះដែលមានគោលបំណងបញ្ចប់អំពើហិង្សា និងបន្តការចរចារវាងយោធា និងចលនាប្រឆាំងរដ្ឋប្រហារ។
អាស៊ានបានបែកបាក់គ្នាអំពីរបៀបចូលរួមជាមួយរបបយោធាចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ២០២១ ហើយបានរារាំងវាពីកិច្ចប្រជុំកំពូលជុំវិញការខ្វះខាតសកម្មភាពលើកិច្ចព្រមព្រៀងប្រាំចំណុច។ឥណ្ឌូណេស៊ីជាប្រធានប្លុកអាស៊ានឆ្នាំនេះ ហើយនឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលមេដឹកនាំនៅខែកញ្ញា។ ទីក្រុងហ្សាការតាបានចូលរួមនៅក្នុងអ្វីដែលខ្លួនហៅថា ការទូតស្ងាត់ជាមួយរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ក្នុងគោលបំណងនាំយកវាត្រឡប់ទៅតុចរចា។
ប្រទេសថៃបានដើរតាមផ្លូវដាច់ដោយឡែកមួយចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ាន ដោយធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ កិច្ចពិភាក្សាក្រៅផ្លូវការជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់របបយោធា។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ លោក Don Pramudwinai ក៏បាននិយាយកាលពីខែមុនថាលោកបានជួបជាមួយមេដឹកនាំលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលត្រូវបានទម្លាក់ពីតំណែងលោកស្រី អ៊ុងស៊ានស៊ូជីហើយថាលោកស្រីមានសុខភាពល្អ។ លោក Don បានដកស្រង់សម្ដីរបស់នាងថា លោកស្រីបានអំពាវនាវឲ្យភាគីទាំងអស់ក្នុងជម្លោះចូលរួមក្នុងការសន្ទនា៕