កាលពីថ្ងៃអង្គារទី ៥កញ្ញា ២០២៣ ក្នុងឱកាសបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៤៣នៅ ទីក្រុងហ្សាកាតាប្រធានា ធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ី លោក ចូកូ វីដូដូ អំពាវនាវដល់មេដឹកនាំនៅក្នុងប្លុកនេះទាំងអស់ឱ្យតែមានភាពច្បាស់លាស់ ក្លាហាន រហ័សរហួន និងបង្កើតផែនការយុទ្ធសាស្ត្ររយៈពេលវែងដើម្បីដោះស្រាយ បញ្ហាប្រឈមសកលដែល កំពុងកើនឡើង។
ដោយប្រដូចអាស៊ានទៅនឹងកប៉ាល់ធំមួយ លោកវីដូដូបាននិយាយថាខ្លួនមានទំនួលខុសត្រូវ សំខាន់ចំពោះ មនុស្សរាប់រយលាននាក់ដែលកំពុងជិះទូកជាមួយគ្នានៅលើវា។
លោកបានប្រាប់សមភាគីរបស់លោកនៅពេលចាប់ផ្តើមសម័យប្រជុំពេញអង្គនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៤៣ថាទោះបីត្រូវហែលឆ្លងព្យុះក៏ដោយ ក៏យើងជាអ្នកដឹកនាំត្រូវតែធានាថាកប៉ាល់នេះអាចបន្តធ្វើដំណើរបាន ហើយយើងត្រូវតែធ្វើជាប្រធានកប៉ាល់របស់យើងផ្ទាល់ដើម្បីសម្រេចបានសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងភាពចម្រុង ចម្រើន។
នៅក្នុងសុន្ទរកថាបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលរយៈពេលបីថ្ងៃពីថ្ងៃអង្គារដល់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោក វីដូដូក៏បានថ្លែងសារ ដដែលៗរបស់លោកថា អាស៊ាននឹងមិនក្លាយជាតំណាងសម្រាប់អំណាច ណាមួយឡើយហើយថាវានឹង សហ ការជាមួយនរណាម្នាក់ដើម្បីសន្តិភាព និងវិបុលភាព។
កុំធ្វើឱ្យកប៉ាល់អាស៊ានរបស់យើងក្លាយជាសង្វៀននៃការប្រកួតប្រជែងដែលបំផ្លាញគ្នាទៅវិញទៅមកប៉ុន្តែត្រូវធ្វើឱ្យកប៉ាល់អាស៊ាននេះជាលំហសម្រាប់ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដើម្បីបង្កើតភាពរុងរឿង បង្កើតស្ថិរភាព បង្កើត សន្តិភាពដែលមិនត្រឹមតែសម្រាប់តំបន់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពិភពលោកផងដែរ។ គាត់បាននិយាយថា។ឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលជាប្រធានប្តូរវេននៅឆ្នាំនេះ កំពុងប្រឈមមុខនឹងសម្ពាធកាន់តែខ្លាំងឡើង ដើម្បីដោះស្រាយ ស្ថានការណ៍ក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលបានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងអំពើហិង្សា បន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារយោធាក្នុងឆ្នាំ ២០២១ និងបង្កើនល្បឿនការចរចាស្តីពីក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលកំពុងមានជម្លោះក្រៅគគុក។ចំពោះមេដឹកនាំអាស៊ាន លោក ក៏បានកត់សម្គាល់ផងដែរថា បញ្ហាប្រឈមនាពេលអនាគត កាន់តែលំបាក និង បណ្តាលឱ្យមានការតស៊ូដើម្បីឥទ្ធិពលដោយមហាអំណាចប៉ុន្តែការរួបរួម និងចំណុចកណ្តាលរបស់អាស៊ាន គឺជា គន្លឹះក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថាការរួបរួមមិនមែនមានន័យថានឹងមិនមានភាពខុសប្លែកគ្នានៅក្នុងមតិនោះទេ ប៉ុន្តែ ផ្ទុយទៅវិញ មានភាពសុខដុមរមនាក្នុងភាពចម្រុះ ។លោកបន្ថែមថា ភាពខុសគ្នាក្នុងគំនិតពិតជា ចិញ្ចឹមប្រជាធិប តេយ្យ ហើយបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថាយើងជាគ្រួសារមួយមានជំហរស្មើគ្នា។
លោកបានបន្ថែមថាមហាសមុទ្ររបស់ពិភពលោកគឺធំពេកក្នុងការធ្វើដំណើរតែម្នាក់ឯង។នៅតាមផ្លូវនឹងមាន កប៉ាល់ផ្សេងទៀត ដែលជាដៃគូរបស់អាស៊ាន។ សូមយើងរួមគ្នាយល់ដឹងនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការស្មើភាពគ្នា និង មានប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក ដើម្បីដើរទន្ទឹមគ្នាឆ្ពោះទៅកាន់ចំណុចកណ្តាលនៃកំណើន។
ក្រោមប្រធានបទ បញ្ហាអាស៊ាន៖ ចំណុចកណ្តាលនៃកំណើនអាទិភាពនៃកិច្ចប្រជុំកំពូល គឺដើម្បីដាក់មូលដ្ឋាន គ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់ចក្ខុវិស័យរយៈពេលវែងរបស់ក្រុមពង្រឹងភាពធន់របស់ខ្លួនក្នុងការប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្ននិងអនាគតពង្រឹងជំហររបស់ខ្លួនជាចំណុចកណ្តាលនៃកំណើន។និងធានាបាននូវតំបន់ ឥណ្ឌូ ប៉ាស៊ីហ្វិកប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងសន្តិភាព៕